Δεν πρόκειται για μία νέα ανακάλυψη. Οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες επενδύουν σε καινοτόμο τεχνολογία, ωστόσο, τα e-Fuels (συνθετικά καύσιμα) έχουν υψηλή τιμή ενέργειας.
Θα μπορούσαν να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής του κινητήρα εσωτερικής καύσης (ICE), διατηρώντας την τεχνολογία σχετική σε έναν κόσμο που απαιτεί πιο βιώσιμη ενέργεια. Τα πράσινα καύσιμα είναι υγρά καύσιμα χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα, που δεν προέρχονται από το πετρέλαιο. Έχουν μηδενικές ή περιορισμένες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά την παραγωγή και τη χρήση τους, σε σύγκριση με τα ορυκτά καύσιμα.
Προκειμένου να δημιουργηθεί υδρογονάνθρακας, παράγεται υδρογόνο από 100% μονάδες ΑΠΕ. Παράλληλα, μονάδες Carbon Capture συλλέγουν το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο στη συνέχεια χρησιμοποιείται μαζί με το υδρογόνο για την παραγωγή συνθετικών υδρογονανθράκων. Τα συνθετικά καύσιμα, στις μέρες μας, αναμειγνύονται όλο και περισσότερο με ορυκτά καύσιμα. Η ένταση άνθρακα των καυσίμων εξαρτάται από το μερίδιο πράσινων καυσίμων που αναμιγνύεται στο τελικό προϊόν.
Μόλις τα πράσινα καύσιμα αντικαταστήσουν, πλήρως, τα ορυκτά συστατικά στα καύσιμα που πωλούνται στην αντλία, τότε τα υγρά καύσιμα θα είναι κλιματικά ουδέτερα.
Πρόσθετες επενδύσεις
Βεβαίως, για την παραγωγή των συνθετικών υδρογονανθράκων απαιτούνται από τη βιομηχανία διύλισης πρόσθετες επενδύσεις για τη δημιουργία, ουσιαστικά, νέων ειδικών διυλιστηρίων, τα οποία στη λειτουργία τους θα χρησιμοποιούν ενέργεια από ΑΠΕ, προκειμένου το αποτύπωμα των καυσίμων που θα παράγονται να είναι μηδενικό. Τα συνθετικά αυτά καύσιμα μπορούν, λοιπόν, να χρησιμοποιηθούν από τον υφιστάμενο συμβατικό στόλο οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης.Στην προκειμένη περίπτωση, η καύση των συνθετικών καυσίμων εκλύει στην ατμόσφαιρα ποσότητα CO2 ίση με αυτή που αφαιρέθηκε από την ατμόσφαιρα, κατά τη διαδικασία παραγωγής τους. Άρα, στον κύκλο τους τα συνθετικά καύσιμα εμφανίζουν μηδενικές εκπομπές άνθρακα, ενώ έχουν ως πλεονέκτημα ότι δεν προϋποθέτουν τη σημαντική επένδυση που απαιτείται για την αγορά ενός ακριβού ηλεκτρικού αυτοκινήτου μαζί με τον εξοπλισμό φόρτισης.
Το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο
Στην Ε.Ε. χρησιμοποιούνται για μεταφορές 350 εκ. τόνοι καυσίμων. Μέχρι το 2050 μπορούν να παράγονται 160 εκ. τόνοι e-fuels τα οποία θα καλύπτουν ολόκληρη τη ζήτηση για υγρά καύσιμα, καθόσον η επέκταση της ηλεκτροκίνησης θα μειώσει τον στόλο των αυτοκινήτων εσωτερικής καύσης.
Η βιομηχανία των καυσίμων ζητά να υπάρξει, από την πλευρά της Ε.Ε., το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο που, εάν δεν δίνει κίνητρα, τουλάχιστον δεν θα απαγορεύει τη χρήση υγρών καυσίμων. Ειδικότερα, επιδιώκει την υποστήριξη της χρήσης των υγρών ανανεώσιμων καυσίμων και μετά το 2035 (το χρονικό όριο που έχει τεθεί από την Ε.Ε. για την απαγόρευση των κινητήρων εσωτερικής καύσης), διότι υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθεί ένα χάσμα, μία ανάπτυξη δύο ταχυτήτων μεταξύ των πιο εύρωστων δυτικών κρατών και των φτωχών κρατών της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης. Και, όντως, υπάρχει κίνδυνος αποκλεισμού ενός μέρους του πληθυσμού από την κινητικότητα, με την απαγόρευση των κινητήρων εσωτερικής καύσης.
Η εναλλακτική στην ηλεκτροκίνηση
Όπως επισημαίνεται από τη Fuels Europe, θα πρέπει θεσμικά να απαγορευτούν τα ορυκτά καύσιμα και όχι η τεχνολογία των κινητήρων εσωτερικής καύσης, με δεδομένο ότι υπάρχει η δυνατότητα για 100% ανανεώσιμα καύσιμα. Ωστόσο, τα καύσιμα αυτά δεν θα μπορούν να παραχθούν από τη βιομηχανία, εάν δεν υπάρχουν αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης στην Ε.Ε. Άλλωστε, πολλοί οργανισμοί του κλάδου έχουν ήδη τονίσει ότι υπάρχει εναλλακτική συμπληρωματική στην ηλεκτροκίνηση, η οποία δεν αποτελεί μονόδρομο για την ενεργειακή μετάβαση.
Ούτως ή άλλως, τα συνθετικά καύσιμα προβλέπεται να επιτραπούν για την αεροπλοΐα και τη ναυσιπλοΐα, άρα μπορούν να επεκταθούν και στις υπόλοιπες μεταφορές. Σε θεσμικό επίπεδο, την ίδια ώρα, πρέπει να απαγορευτούν τα υγρά καύσιμα, αλλά, αντίθετα, να δοθούν κίνητρα για τα συνθετικά ανανεώσιμα καύσιμα. Ως προς τις προκλήσεις, είναι ξεκάθαρο πως, όσον αφορά το CO2, οι εκπομπές είναι μηδενικές στον κύκλο της ζωής των συνθετικών καυσίμων, ενώ για τις εκπομπές άλλων ρύπων (NOx, σωματίδια κλπ.) η πρόοδος της τεχνολογίας είναι τέτοια που έχει οδηγήσει ήδη σε πρακτικό μηδενισμό τους (τεχνολογία Euro 6).
Κατά τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τα καύσιμα για τις μεταφορές και το μελλοντικό ενεργειακό μείγμα, υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που θα καθορίσουν πότε, πού και πώς τα συνθετικά καύσιμα μπορούν να ανταγωνιστούν την ηλεκτροδότηση. Τα πιο σημαντικά περιλαμβάνουν: υποδομή φόρτισης, απόσταση που μπορεί να καλυφθεί ανά φόρτιση και απώλεια απόδοσης.
Απώλεια αποτελεσματικότητας
Μία αντίρρηση για το υδρογόνο είναι ότι υπάρχει μεγαλύτερη απώλεια απόδοσης, σε σύγκριση με την τεχνολογία των μπαταριών. Τα προϊόντα Power-to-X έχουν, πράγματι, υψηλότερη μέση απώλεια απόδοσης, αν και αυτό πρέπει να ληφθεί με μία σημαντική επιφύλαξη: η προοπτική είναι κάπως πιο νεφελώδης απ’ ό,τι παρουσιάζεται συχνά. Σε πολλές περιπτώσεις, η μετάδοση ισχύος παρουσιάζεται σαν να μην υπάρχει απώλεια απόδοσης. Αυτό δεν συμβαίνει και όσο περισσότερο μεταφέρεται η ισχύς, τόσο μεγαλύτερη είναι η απώλεια. Για τον λόγο αυτό, η τοποθεσία παραγωγής για κάθε τεχνολογία έχει σημαντικό αντίκτυπο στην απόδοση. Τόσο τα ηλεκτρικά οχήματα με μπαταρία (BEV), όσο και τα οχήματα με κυψέλες καυσίμου με υδρογόνο (FCEV) απαιτούν αντίστοιχη υποδομή: Για τα BEV, αυτό σημαίνει σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικής ενέργειας και σταθμούς τροφοδοσίας υδρογόνου για FCEV.
Επί του παρόντος, οι σταθμοί ηλεκτρικής φόρτισης είναι πολύ πιο διαδεδομένοι από τους σταθμούς τροφοδοσίας υδρογόνου, δίνοντας στα BEV ένα ξεχωριστό πλεονέκτημα. Ωστόσο, χρειάζεται πολύ περισσότερος χρόνος για τη φόρτιση ενός ηλεκτρικού οχήματος από ένα που κινείται με υδρογόνο. Επιπλέον, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και υδρογόνου θα χρειαζόταν φυσικά, ανεξάρτητα από τον τύπο μεταφοράς που τροφοδοτούν.
Χρειάζεται ολιστική προοπική
Όταν εξετάζουμε τις διαφορετικές τεχνολογίες, ένα πράγμα γίνεται σαφές: Απαιτείται μία ολιστική προοπτική στο μέλλον για τον τομέα των μεταφορών, ώστε να επιτύχει τους καθαρούς μηδενικούς στόχους του. Και οι επενδύσεις πρέπει να ξεκινήσουν σήμερα, για να αναπτυχθούν αυτές οι πράσινες εναλλακτικές λύσεις. Η χρήση ενός συνδυασμού πράσινου υδρογόνου και συναφών συνθετικών καυσίμων για την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων στις βαριές μεταφορές έχει τεράστιες δυνατότητες απαλλαγής από τον άνθρακα, ενώ βοηθά τις εταιρείες να παραμείνουν ανταγωνιστικές.
Σε έναν κόσμο που τροφοδοτείται από 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το Energy Watch της βιομηχανίας αναμένει ότι τα υγρά καύσιμα που παράγονται με τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα καλύπτουν το 28% της παγκόσμιας ενεργειακής ζήτησης έως το 2050. Το υδρογόνο αναμένεται να αντιπροσωπεύει παρόμοιο μερίδιο στο 27% της παγκόσμιας ζήτησης.
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΝΟΥΠΑΚΗ
