Μία εµπειρία που έχουν βιώσει πολλοί οδηγοί: Μπαίνουν στο αυτοκίνητό τους, γυρίζουν το κλειδί και δεν συµβαίνει τίποτα. Διάγνωση: άδεια µπαταρία. Όµως, αντίθετα µε τη δηµοφιλή πεποίθηση, δεν είναι το κρύο που εµποδίζει τη λειτουργία της µπαταρίας. Ίσως φταίνε οι υψηλές θερµοκρασίες του καλοκαιριού...
Η αστοχία της µπαταρίας έχει δύο κύριες αιτίες, τη φθορά και τη διαδικασία γήρανσης. Η φθορά είναι εύκολο να κατανοηθεί, όπως π.χ. συµβαίνει µε τα ελαστικά του αυτοκινήτου: όσο περισσότερο κινείται το όχηµα και όσο πιο απαιτητικό το στιλ οδήγησης, τόσο πιο γρήγορη είναι η φθορά. Αυτό συµβαίνει και µε την µπαταρία: όσο πιο συχνά και όσο πιο βαθιά αποφορτίζονται οι µπαταρίες του αυτοκινήτου, αλλά και όσο περισσότερα είναι τα ηλεκτρικά συστήµατα που αδειάζουν τις µπαταρίες, τόσο µεγαλύτερη είναι η φθορά τους. Επίσης, εάν το αυτοκίνητο χρησιµοποιείται σπάνια ή κυρίως για µικρές αποστάσεις, η µπαταρία δεν µπορεί να φορτιστεί πλήρως, ενώ τα ηλεκτρικά συστήµατα συνεχίζουν να την αποφορτίζουν.
Όλα µπορούν να αντιµετωπιστούν µε τη σωστή τεχνολογία της µπαταρίας. Για παράδειγµα, σε ένα αυτοκίνητο µε λειτουργία start-stop, απαιτείται σίγουρα µία τεχνολογία AGM ή EFB. Μία συµβατική µπαταρία SLI (Starter, Lights, Ignition) δεν έχει σχεδιαστεί γι’ αυτές τις εφαρµογές και, εποµένως, φθείρεται αρκετά γρήγορα.
Η ισχύς μίας μπαταρίας AGM μπορεί, επίσης, να ωφελήσει τα αυτοκίνητα χωρίς σύστημα start-stop: η τεχνολογία AGM προσφέρει υψηλότερα αποθέματα ισχύος, από τα οποία επωφελούνται τα συμβατικά αυτοκίνητα χωρίς start-stop, με τη μορφή μεγαλύτερης διάρκειας ζωής της μπαταρίας. Επιπλέον, αυτός ο τύπος μπορεί να αντιμετωπίσει και ακραίες εξωτερικές θερμοκρασίες, ενώ μία συμβατική μπαταρία εκκίνησης αντιδρά σε υπερβολικό κρύο και ζέστη με ταχεία πτώση της χωρητικότητας και αποφορτίζεται πιο γρήγορα.
Δεν είναι δυνατό να γίνουν γενικές δηλώσεις σχετικά µε τη διάρκεια ζωής και τη διαδικασία γήρανσης, καθώς εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως ο τύπος της µπαταρίας, η θερµοκρασία περιβάλλοντος, ο αριθµός των κύκλων, το βάθος εκφόρτισης ή η συχνότητα χρήσης. Ωστόσο, η φθορά επηρεάζει, τελικά, τη διαδικασία γήρανσης και, συνεπώς, τη διάρκεια ζωής της µπαταρίας.
Το καλοκαίρι επιταχύνει τη διαδικασία γήρανσης
Πολλοί οδηγοί πιστεύουν ότι το κρύο βλάπτει την μπαταρία, αλλά, στην πραγματικότητα, είναι η ζέστη. Η εξωτερική θερμοκρασία 20°C είναι η βέλτιστη για μία μπαταρία αυτοκινήτου. Όμως, το καλοκαίρι, η θερμοκρασία ανεβαίνει συχνά πάνω από 30°C. Οι υψηλές θερμοκρασίες οδηγούν σε αυτοεκφόρτιση της μπαταρίας, η οποία προκαλεί τη γήρανσή της πιο γρήγορα. Αυτή η διαδικασία περνά απαρατήρητη το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, αλλά όταν ο κινητήρας χρειάζεται περισσότερη ενέργεια για να ξεκινήσει τον χειμώνα, συχνά εμφανίζονται δυσκολίες.
Κατά κανόνα, η κινητική των χημικών αντιδράσεων διπλασιάζεται για κάθε 10°C αύξησης της θερμοκρασίας. Αυτό προκαλεί μία εκθετική αύξηση της κινητικής των χημικών αντιδράσεων και, επομένως, περισσότερο επιβλαβείς παράγοντες, όπως η διάβρωση του πλέγματος. Ακριβώς όπως η σκουριά στις λαμαρίνες του αμαξώματος, η διάβρωση του πλέγματος οδηγεί σε αποσύνθεση του κράματος μολύβδου στο εσωτερικό της μπαταρίας.
Το πλέγμα είναι αγωγός του ρεύματος και στηρίζει το ενεργό υλικό της μπαταρίας. Ωστόσο, η διάβρωση επηρεάζει αυτές τις δύο λειτουργίες που πραγματοποιούνται όλο και πιο αδύναμα. Γι’ αυτό, οι υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι επιταχύνουν τη γήρανση και καταστρέφουν την μπαταρία.
Γερνούν με τη ζέστη και αστοχούν τον χειμώνα…
Είδαμε ότι η ζέστη του καλοκαιριού προκαλεί ζημιά στην μπαταρία και ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες αυξάνουν το επίπεδο της χημικής αντίδρασης. Αυτό ισχύει για θερμοκρασίες άνω των 20°C. Εάν η θερμοκρασία πέσει κάτω από τους 20°C, οι χημικές αντιδράσεις στο εσωτερικό της μπαταρίας επιβραδύνονται. Λαμβάνοντας ως βέλτιστο τους 20°C, η χημική αντίδραση στους 10°C πέφτει στο 50% και το σημείο πήξης μειώνεται έως και 25%. Αυτό σημαίνει ότι η απόδοση της μπαταρίας μπορεί να είναι τέλεια στους 20°C, η ζέστη, όμως, μειώνει δραματικά τη διάρκεια ζωής της, επομένως, όταν έρθει ο χειμώνας, οι παλαιότερες μπαταρίες πλησιάζουν το όριό τους.
Ετοιμαστείτε για τον χειμώνα με έλεγχο της μπαταρίας
Οι τακτικοί έλεγχοι της μπαταρίας βοηθούν στον εντοπισμό αστοχιών, εκ των προτέρων. Ιδανικά, οι μπαταρίες θα πρέπει να ελέγχονται, τουλάχιστον, μία φορά τον χρόνο, πριν τον χειμώνα, ώστε να διασφαλίζεται η σωστή λειτουργία τους και να αποφεύγονται πρόσθετα κόστη και απροσδόκητες βλάβες.
